ธรรมวิถีจิตจักรวาล
*******************
เหตุผลของความแตกต่างกัน
ระหว่าง "จิตสงบ" กับ "จิตว่าง" ก็คือ
จิตสงบ เป็นอาการของจิต
ที่ถูกกำกับควบคุมไว้มิให้สั่นไหวไปตามสิ่งเร้า
ทั้งภายนอกภายในชั่วขณะใดขณะหนึ่ง
ซึ่งท่านจะเกิดอาการเช่นว่านี้ได้
ในขณะที่กำลังปฏิบัติสมถะกรรมฐานอยู่
แต่ "จิตว่าง" เป็น "คุณสมบัติ" ของจิตหยาบ
อันเกิดจากทักษะในการใช้กลไกอายตนะ
เพื่อการสัมผัสรู้ดูเห็นสิ่งใดๆแล้ว
สามารถนำเอาสิ่งนั้นมาสร้างกระบวนการเรียนรู้
ให้เกิดองค์ความรู้ที่เป็นประโยชน์อย่างหลากหลายได้
โดยไม่ตกเป็นทาสของสิ่งที่ตนสัมผัสรู้ดูเห็นนั้น
จนก่อให้เกิดกิเลสตัณหาหรืออุปาทานขึ้นมาแทน
คุณสมบัติของ "จิตว่าง" จึงหมายถึง
การที่จิตรับรู้สิ่งใดๆผ่านทางอายตนะแล้ว
ไม่มีการ "รับเอา" มาปรุงแต่ง
จนทำให้จิตเสียสมดุลไปจากความสงบ
นอกจากรับรู้เพื่อเรียนรู้ว่าอะไรเป็นอะไรเท่านั้น
มันจึงยังผลให้เสมือนหนึ่งว่า
ตัวท่านนั้นมีตาก็เหมือนไม่มี
มีหูก็เหมือนไม่มี
มีปากมีลิ้นก็เหมือนไม่มี
มีจมูกก็เหมือนไม่มี
มีกายสัมผัสก็เหมือนไม่มี
ดั่งนี้เอง....
นี่จึงเป็นคุณสมบัติของจิต
ที่เป็น "สุญญตา" ขนานแท้แน่นอน
อันเป็นคุณสมบัติหนึ่งของจิตนิพพาน
ซึ่งมันต่างจากการนั่งหลับตาทำสมาธิกรรมฐาน
แล้วกำหนดจิตให้มันอยู่ในอาการนิ่งสงบนานๆ
เพราะมันไม่อาจยกระดับ
จนเข้าถึง "ความว่าง" ที่แท้จริงได้นั่นเอง
สภาวะนิพพานของจิตที่จะหลุดพ้นได้นั้น
เพียงแค่นั่งหลับตาอยู่เป็นอาจิณทั้งวี่วัน
จนดื่มด่ำอยู่กับความสงบวิเวกได้
มันก็หาใช่คุณสมบัติของจิตนิพพานแต่อย่างใด
เอเมน สาธุ
ป.วิสุทธิปัญญา
28-10-2015
